Viet Nam Gia Pha, Website cua toc

THỦY TỔ
Cụ tổ PHAN ĐÌNH TUÂN

Thời hậu Lê, đời vua Lê Trung Hưng (khoảng năm 1779) vào thế kỷ thứ XVIII thôn Bình A Thượng là đất đồng bãi ngoài đê sông đào, bị sói lở nghiêm trọng, có nguy cơ mất hết ruộng đồng và thổ cư. Thủa ấy có hai anh em cụ Phan Đình Tuân và cụ Phan Mạnh Tường, sớm nhận thức được tình thế, dám đưa vợ con từ thôn Bình A Thượng xuống cắm đất lập thôn Bình A Hạ xã Nghĩa Thái ngày nay. Những người làng Bình A Thượng còn lại, chuyển vào bên trong đê sông đào, xã Nghĩa Minh (nay thuộc xã Nghĩa Thịnh), huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định. Cụ Phan Đình Tuân là Cụ Tổ của họ Phan xóm Tây và xóm giữa thôn Bình A Hạ, tính đến nay 2014 đã được mười đời. Con, cháu của cụ Tổ có trên 170 đinh. Cụ Phan Mạnh Tường là Cụ Tổ của họ Phan ở xóm đông thôn Bình A Hạ, xã Nghĩa Thái. Sau này, có hai họ khác là họ Phạm ở huyện Trực Ninh và họ Nguyễn ở xã Nghĩa Sơn đến thôn Bình A Hạ sinh sống, nhưng nay (là trai) không còn ai. Có một số rể của họ Phan vào năm 1954 giải phóng miền Bắc, hòa bình lập lại một số họ khác đến thôn Bình A Hạ cùng làm ăn sinh sống đến ngày nay. Dân làng phát triển ngày càng đông đúc, đời sống ngày càng khá giả. Làng Bình A hạ (khoảng nửa cuối thế kỷ XIX) đã lập đền thờ gồm ba gian thờ chính với hậu chẩm rộng, có tượng Đức Thánh Phạm Cự Lượng cùng nhiều đồ thờ bằng gỗ tốt, sơn son thiếp vàng. Sân lát gạch thất, gác chuông cao đẹp, văn chỉ, giếng, hồ, vườn, cây cảnh và tường bao. Đền rất uy nghi, đẹp để thờ Đức Thánh Thượng Lâm Giang Tướng quân Phạm Cự Lượng là người đã có công chỉ huy đánh thắng quân Tống xâm lược(năm Canh Thìn 980). Thời gian sau vua Lê phong Tướng quân Phạm Cự Lượng chức Thái Úy cho thực ấp bẩy làng: Bình A Hạ, Tràng Khê, Nhân Hậu, Hưng Lộc, Hưng Nghĩa, Hải Lạng, Thụ Ích.
Trải qua tiến trình của xã hội, vào đầu những năm sáu mươi của thế kỷ XX, đền làng Bình A Hạ đã bị phá lấy vật liệu và làm sân phơi, nhà kho hợp tác xã nông nghiệp và bán cho một số gia đình trong làng. Đến đầu những năm 90 của thế kỷ XX do yêu cầu về tâm linh, dân làng đã quyết tâm nhất trí, đồng lòng ủng hộ bằng tinh thần, vật chất thành một sức mạnh to lớn nhất là một số người tâm huyết (như Ông Hòa, Ông Lạp, Ông Hiển, Ông Quang…) có kế hoạch hậu thuẫn cho ba cụ: là bà Cụ Lợi, Cụ Vỹ, Cụ Sáng. Đứng mũi chịu sào trong việc tái tạo Đền, trải qua nhiều gian nan vất vả nhiều năm, trước sự cản trở bắt bớ của chính quyền, sau có chính sách của nhà nước về tự do tín ngưỡng mới được phép chính thức của chính quyền cho xây dựng, Đền làng Bình A Hạ được tái tạo lại như ngày nay. Tất nhiên chưa được khang trang như cũ theo ý nguyện của toàn dân làng, song cả làng sẽ quyết tâm tiếp tục phục dựng to đẹp hơn trong thời gian tới. Để tưởng nhớ công lao to lớn của hai Cụ Tổ Phan Đình Tuân và Phan Mạnh Tường đã có công sáng lập và gây dựng làng Bình A Hạ, sau khi hai Cụ mất, dân làng đã đưa hai Cụ vào thờ ở Đền làng (Đền thờ Đức Thánh Thượng Lâm Giang). Bát hương phía Tây chính cung thờ cụ Phan Đình Tuân, bát hương phía Đông chính cung thờ cụ Phan Mạnh Tường. Đời Đời, con cháu phải ghi nhớ công ơn to lớn của Cụ Tổ, Cụ đã thức thời, mạnh dạn và mất bao mồ hôi công sức, tâm trí, đã để lại cho con cháu thừa hưởng những thành quả như ngày nay.
Hậu duệ của các Cụ ngày càng đông đúc, làm ăn khá giả, học hành đỗ đạt. Chúng con, chúng cháu xin muôn vàn cảm tạ và biết ơn các Cụ Tổ cùng các bậcTiền Nhân. Xin nguyện đời đời nối tiếp sự nghiệp của tổ tiên./.

CỤ TRƯỞNG HỌ: PHAN ĐÌNH KHA(1931-2012)
Cụ Phan Đình Kha là cán bộ tiền khởi nghĩa, được Đảng và nhà nước tặng thưởng huân chương Độc Lập Hạng Ba và huy hiệu 60 năm tuổi đảng.