HOÀNG TỘC THÔN LAI
Hoàng tộc thôn Lai có chung cụ Thủy tổ Hoàng Quý Cao, phân thành hai cành, sáu chi:
- Cành Trên có cụ Tổ là Hoàng Cai Con, phân thành 4 chi:
- Chi thứ nhất: Anh Hoàng Thuận làm chi trưởng
- Chi thứ hai: Anh Hoàng Lương làm chi trưởng
- Chi thứ ba: Ông Hoàng Văn Phương làm chi trưởng
- Chi thứ tư (chi nhập họ): Ông Hoàng Văn Châm làm chi trưởng
- Cành Dưới có cụ Tổ là Tự Trực Tính, phân thành 2 chi:
- Chi thứ nhất: Anh Hoàng Công làm chi trưởng
- Chi thứ hai: Cháu Hoàng Long làm chi trưởng
Mọi thành viên trong dòng họ đều có trách nhiệm ngang nhau trong việc tham gia công việc chung của Họ, đồng thời toàn gia tộc cũng có trách nhiệm quan tâm đến từng thành viên trong Họ để mọi người cùng nhau thực hiện tốt nghĩa vụ thân tộc và nhiệm vụ đối với xã hội
Mọi công việc của Họ đều được bàn rộng rãi và biểu quyết nhất trí của các thành viên trong Họ; các thành viên trong Họ có nghĩa vụ tự giác tuân theo
CÁC TIẾT LỄ TRONG NĂM
1. Lễ giỗ Tổ họ đại tôn.
- Thời gian: 15, tháng Giêng âm lịch hàng năm
- Địa điểm: Nhà thờ họ đại tôn
- Thành phần: Thông thường gồm các cụ cao tuổi (cả hai giới) và giai họ từ 18 tuổi trở lên; đại diện các chi phái họ ngoại. Tuy nhiên, tùy điều kiện kinh tế từng năm hoặc khi có dịp lễ trọng, thì lễ giỗ Tổ được mở rộng đến toàn thể các thành viên trong họ
- Chuẩn bị:
- Cuối năm trước, Trưởng họ và các cụ cao tuổi họp bàn tổng thể việc tổ chức lễ giỗ
- Trước lễ giỗ 3 ngày, các trưởng chi tập trung tại nhà Trưởng họ họp bàn cụ thể và cắt cử, phân công công việc cho các ban: Khánh tiết, đón khách, hậu cần, tài chính...
- Tài chính tổ chức lấy từ quỹ họ (nguồn chính) và do con cháu hảo tâm cung tiến
- Nghi thức:
- Trưởng họ làm chủ lễ cúng Tổ (cúng cỗ mặn), sau đó con cháu lần lượt dâng hương lễ Tổ
- Đọc và bổ sung gia phả; thông báo những biến đổi trong họ một năm qua
- Các cụ cao niên và các thành viên trong họ phát biểu ý kiến
- Công bố việc thu chi quỹ họ
- Dự kiến công việc sẽ thực hiện trong năm tới (Sửa chữa nhà tổ, xây mộ của họ...)
2. Lễ tảo mộ họ đại tôn.
Quê ta có lệ, khi sắp hết năm cũ và chuẩn bị đón năm mới (âm lịch), con cháu phải ra đồng "mời cụ" về ăn tết cùng con cháu. Riêng đối với họ Hoàng ta quy định như sau:
- Chiều ngày 29 tết (hoặc 28 nếu tháng thiếu), toàn thể giai họ (không phân biệt tuổi tác) tập trung về nhà thờ họ đại tôn làm vệ sinh để chuẩn bị đón tết; sau đó ra đồng sửa sang lại các ngôi mộ của họ, đắp nấm thắp hương mời tổ tiên về ăn tết. Khi đi tảo mộ, Trưởng họ có trách nhiệm nói cho các thành viên trong họ biết phần mộ đó là của ai, thuộc chi nào để mọi người cùng nhớ và có trách nhiệm gìn giữ.
- Tuy nhiên tuỳ thuộc vào điều kiện cụ thể, sau khi đã làm vệ sinh xong nhà tổ, thì chia thành các chi để thực hiện việc tảo mộ.
3. Tổ chức việc hiếu trong họ.
Khi trong họ có người mất, tất cả các thành viên trong họ về gia đình có người quá cố để chuẩn bị việc tổ chức tang lễ