THỦY TỔ NGUYỄN CẢNH LỮ
Cuốn tiểu thuyết “Thiên nam liệt truyện Nguyễn Cảnh Thị Hoan Châu Ký ” ghi rõ quá trình di cư của vị Tổ họ Nguyễn Cảnh như sau :
" Trời chuyển, đất rung....
Trời đất sinh ra tổ tiên ta được hưởng non cao Ngọc Lĩnh, nước biếc Lam Giang. Đây thực sự là nơi sinh ra nhiều tướng văn, tướng võ tài ba, danh lừng thư kiếm, từng phò giúp vua Lê ổn định cơ đồ, khiến con cháu sau này hưởng ơn nước dài lâu, muôn đời không đổi.
Thoạt tiên, cụ Tổ tên là Lữ, nguyên người phường Thiên Lý, huyện Đông Triều. Đến cuối đời Hồ khi người Ngô sang xâm lược nước Nam, cụ Tổ chạy loạn tới huyện Gia Viễn, trấn Thanh Hoa. Sau đó lại lánh vào làng Tuân Lý, huyện Hương Sơn, thuộc Hoan Châu. Hồi bấy giờ đang cơn ly loạn, di chuyển nay đây mai đó vô chừng. May gặp lúc Lê Thái Tổ dấy binh ở Lam Sơn, diệt trừ giặc Ngô, thiên hạ đại định. Cụ Tổ dời đến bên sông, lần theo các xã Trường Cát, Hoa Lâm, Đông Liệt thuộc huyện Nam Đường, đến cư ngụ tại bến Ngọc Sơn. Đến năm Canh Tuất, niên hiệu Thuận Thiên (1430), nhân làm hộ tịch, cụ xin nhập tịch làm dân xóm Ngọc Sơn" (xã Thanh Ngọc, huyện Thanh Chương , tỉnh Nghệ An ngày nay ).
(Trích Liệt truyện Hoan Châu Ký viết năm 1672 )
Từ đây, con cháu Cụ Nguyễn Cảnh Lữ phát triển thành dòng họ Nguyễn Cảnh ngày nay.