Ông Thủy Tổ Họ Đoàn lập nghiệp tại Ấp Vạn Phước xã Mỹ Lệ Huyện Cần Đước Long An
Theo lời kể của cậu 7 Chơi: Ông Tổ sống bằng nghề làm bánh phồng, bánh Neo với cơ sở nhỏ, nằm trên khu đất gò chính giữa có con mương nhỏ. Nghề làm bánh này có thể gia truyền. Bây giờ khu đất này không còn con mương nữa và ngôi nhà ông Tổ sinh sống do chiến tranh thời Pháp và Mỹ tàn phá đã không còn. Gò đất này bây giờ không biết sao?
Ông Tổ họ Đoàn lấy vợ họ Nguyễn sinh ra 8 người con. con đầu tiên mất sớm. không rõ trai hay gái. Thứ tự như sau:
1. không rõ
2. Bà cố ba ĐOÀN THỊ LÂU
3. Bà cố tư ĐOÀN THỊ TÌNH ( có thể bà cố này lấy họ mẹ)
4. Bà cố năm ĐOÀN THỊ THINH
5. Ống cố sáu ĐOÀN VĂN MANG
6. Ông cố bảy ĐOÀN VĂN NGHỆ
7. Bà cố tám ĐOÀN THỊ DỰA
8. Ông cố chín ĐOÀN VĂN LỖI
Ông Tổ họ Đoàn truyền lại nghề làm bánh cho ông cố Mang, ông cố Lỗi
Do trọng nho giáo, nên Ông Tổ được học chữ nho và đều dạy bảo các con cái nên người.
+Theo lời kể của cậu 4 An (cháu nội của bà ĐOÀN THỊ THINH): các ông cố Mang,Nghệ, Lỗi đều được học chữ nho đến nơi đến chốn và cả 3 ông đều học giỏi và đều viết liễng khi có lễ hội của làng, của Đình.
+ Theo lời kể của bà 10 Ngô Thị Chăm (con bà cố 3 Đoàn Thị Lâu) truyền lại cho dì 2 Ngàn: Ông Tổ họ Đoàn khi vào lập nghiệp tại Xóm Đình (bây giờ là Ấp Vạn Phước Xã Mỹ Lệ Cần Đước Long An ) làm ăn khá giả bằng nghề sản xuất bánh phồng, bánh neo … có mua đất đai khoãng 1 ha. Nhưng do chơi tắc me nên đã bán 1 phần đất đai cho bà con trong thân tộc, phần còn lại chia phần cho 2 người con trai thứ 6 là ông cố sáu Mang và ông cố út Lỗi. 2 ông cố này tiếp tục sống hòa thuận bên nhau và sinh sống bằng nghề gia truyền: làm bánh phồng , bánh neo. Còn ông cố 7 Nghệ không theo nghề gia truyền khi mua bán mắn bằng ghe đến tận Cà Mau và thấy vùng đất này sinh sống được nên rời Xóm Đình về Cà Mau tự thân lập nghiệp (theo lời kể của cậu 4 An-cháu nội của bà cố 5 Đoàn thị Thinh) hình thành một chi sinh ra khoãng 100-200 cháu nội ngoại.
+Theo lời kể của bà 7 Đoàn Thị Nguyệt–con ông cố út Lỗi. ông nội của bà mất khi bà chưa chào đời. Sau khi Ông Tổ họ Đoàn mất vào khoãng 1916 về trước Ông cố Mang và ông cố Lỗi xây cho ông Tổ 1 ngôi mộ bằng đá tổ ong diện tích khoảng 6-8m vuông có kim tỉnh của ông Tổ và bà Tổ họ Nguyễn, phần mộ này có tấm bia ghi tên tuổi của ông Tổ, bà Tổ bằng chữ nho. Vì thời này chưa có chữ quốc ngữ mà ông cố Mang, Nghệ, Lỗi đều học giỏi chữ nho và cũng khá giả nên lập bia mộ như miêu tả là phù hợp. Có 1 điều thắc mắc là tại sao ông cố Mang, cố Lỗi lại quyết định an táng cha mình tại của đất của dòng tộc của ông 8 Hắt.
Ngày 19/4/2009 ngôi mộ tổ này chỉ còn 1 tấm bia lồi trên mặt đất khoảng 1 tấc có thể do nhiều nguyên nhân, có vài cây cóc mọc trên đó. Em Nguyễn văn Phước theo sự chỉ đạo của cậu út Dương văn Ro có làm đất để lồi ra cái thành cũ nhưng vì đất và cây cối xung quanh ngôi mộ mọc um tùm nên cuốc vài nhát là thấm mệt. Bé Ba có trao đổi với em Phước trong năm nay(2009)cố gắng làm đất để lộ lên cái thành và tấm bia rồi mời thầy đồ biết chữ nho để dịch các dòng chữ trên tâm bia mộ của ông bà Tổ. Em Phước sống cách ngôi mộ 500m. là cháu ngoại đời thứ 5 của ông Tổ họ Đoàn.
+Theo lời kể của bà 3 Đoàn Thị Tiển con của ông cố 6 Mang truyền lại cậu 7 Chơi: Ông cố út Lỗi có giỗ cha mình hằng năm sau khi ông Tổ mất (theo phong tục của người nam bộ là con trai Út phải có nghĩa vụ giỗ ông bà cha mẹ của mình nếu được hưởng gia tài của ông bà cha mẹ để lại) nhưng không biết trong thời gian nào mà 2 ông cố 6 Mang và ông cố Lỗi không thuận nhau và 2 ông cố Mang, Lỗi mạnh ai nấy giổ cha mình. Nhà hai ông cố chỉ cách nhau có con mương nhỏ. Bé Ba có hỏi Nguyên nhân tại sao 2 ông cố không thuận nhau thì bà bảy Đoàn thị Nguyệt nói: do ông cố 6 Mang làm ăn khá hơn và ông cố Lỗi làm ăn thất bát nên ngày càng nghèo. điều này càng được khẳng định khi Dì 3 Phạm thị Vân (cháu ngoại của bà cố 5 Đoàn thị Thinh) có nhớ đến ông 9 Lỗi khi Dì 3 từ xã Thuận Thành(Cần Giuộc) nhiều lần sang xóm Đình lấy tiền nợ mà ông 9 lỗi mượn tiền làm ăn.
………
Còn tiếp
Quận 7 . Tp.Hồ Chí Minh
cập nhật đến ngày 22/4/2009
người viết : NGÔ THANH HÙNG (Bé Ba)
Cháu ngoại đời thứ 5 của ông Tổ họ ĐOÀN xóm Đình