GIA PHẢ NGUYÊN TỰA
Thường nghe " Hữu khai tất tiên, khắc xương quyết hậu " ( ý nói : khai sáng phúc đức đầu tiên tất phải do người đi trước, tiếp điều phúc đức, làm cho nó tốt tươi hơn lên là nhiệm vụ người đi sau - ND ). Con cháu có tổ tông cũng như cây có gốc, nước có nguồn, tiếp tục viết gia phả là vì lẽ ấy.
Họ Nghiêm ta vốn thế phiệt danh gia đã nhiều đời rồi, từ Tri Lễ nguyên cư đến Nguyễn Xá dọn đến, cái " NHÂN " làm điều lành không bao giờ dứt. Mà cái " QUẢ " chọn từ điều thiện cũng xuyên suốt. Vì thế mà trời cho phúc lâu dài liên tiếp vậy. Ấy cũng như được " điềm lành trâu ngủ " ( tích ngày xưa : có người mất trâu, được một ông già chỉ cho chỗ trâu ngủ, lại nói cho biết chỗ ấy mà đặt mộ thì đại phát công hầu. - ND ) mà họ ta có võ nghiệp, có khoa giáp, sáng rạng nền thi lễ, tấn phát nghề thao lược, nào chức đại công hầu, nào chức tiểu bá, ngoài tỉnh hạt, trong công đường, một nhà tông tộc thịnh đạt lâu bền, có gì hơn nữa. Trạch Xá thì đời đời khoa hoạn, Xà Cầu thì đời đời nắm binh quyền, thơm lây đến đàn bà con gái trong họ cũng có tiếng tăm. Tế Tiêu cũng kế nghiệp công hầu, Lê Xá thì hai khoa tiến sĩ đến nay đã có 9-1o người, lớp lớp khí thế hưng thịnh chưa bao giờ dứt vậy.
Hiềm vì binh hỏa, những tư liệu ghi chép của gia đình bị mất mát hết, ta động lòng nghĩ đến công sức của tổ tiên, nề nếp văn hiến của nhiều đời, bèn tham khảo người xưa tryền lại, thu nhập các bản lược ký để soạn thành bản gia phả này ( Chi trưởng Trạch Xá, ông chi huyện Chân Định là Nghiêm Chỉ Kính có một bản gia phả ghi tên họ, quan tước tổ tông. Chi trưởng Xà Cầu, ông Nghiêm Tùy Lạp có một bản gia phả bằng Quốc âm ( tức chữ Nôm . ND chú ) ghi công đức tổ tiên. Và tại ngôi chùa của ấp ta cũng có bút tích ghi trên chuông đồng, trên bia đá có thể tham khảo được.
Từ Thủy tổ đến đại tông, tiểu tông đều viết thành trật tự. Đối với các thế thứ xa xưa tuy không thể viết hết được khúc triết nhưng mà thế thứ thì khá rõ ràng, chi phái thì có thể tham khảo được, giúp cho nghìn vạn đời sau chỉ trong nháy mắt có thể biết rõ nguồn gốc, mà công sức ba trăm năm của tổ tiên mãi mãi không phai mờ.
Vì vậy ta viết lời tựa này để lưu truyền dài lâu.
Triều LÊ, năm Cảnh Hưng thứ 38 - Đinh Dậu, tháng 11, ngày lành ( tức năm 1777 )
Thự Tri phủ Tiên Hưng
NGHIÊM THỨC cẩn tựa.
TIỂU DẪN GIA PHẢ
GIA PHẢ HỌ NGHIÊM - HÒA XÁ - ỨNG HÒA - HÀ TÂY
Họ NGHIÊM ta ở Hòa Xá đã được 17 đời. Con cháu trai gái trong họ đã hơn 500 người. Một gốc nghìn nhánh, một nguồn nghìn ngọn, chẳng lẽ con cháu lại không biết công đức của tổ tiên sao ?
Vả lại Họ thì có phả để ghi rõ tông phái bên tả, bên hữu, ghi rõ thế thứ, húy kỵ, phần mộ tổ tiên để truyền lại lâu dài, cũng như Quốc gia thì phải có sử, không thể thiếu được.
Họ ta, tài liệu thực lục cũng như bằng sắc của các vị tổ tiên đời trước không biết vì sao mất mát hết, đến một mảnh giấy cũng không còn.
Đến đời thứ 10 Cụ Tổ Tham Nghị bắt đầu tham khảo các lời truyền ngôn, thu thập các bản lược ký, lại khảo xét các bản gia phả Hòa Xá, Xà cầu và các bài văn ghi trên chuông, trên bia chùa soạn thành một bản gia phả, trên từ Thủy Tổ đến đời ông Thời Trung, từ quan tước, tên hiệu, thế thứ cho đến chi phái đều ghi rất đầy đủ. Về sau, ông Thị Giảng Hương Sơn lại chép tiếp từ ông Tham Nghị trở xuống, thực lực rõ ràng được ba đời, ghi rõ nhất là chi ta, còn các chi phái khác thì ghi sơ lược, thiếu sót không thể tránh khỏi.
Ta noi theo chí nguyện cha ông, nhân lúc vui nhàn thời bình, được đàm đạo với các bậc tôn trưởng và tham khảo rộng bút tich của các chi, cẩn trọng tuân theo phả cũ, biên thành một bản phả họ, lại dịch ra Quốc âm rồi sai con trẻ trong nhà viết chữ Quốc ngữ vào dưới cho con cháu họ hàng dễ đọc.
Công sức năm trăm năm, truyền từ mười mấy đời, sách viết mấy quyển cũng được. Điều đã rõ thì truyền cho rõ, điều tồn nghi thì để tồn nghi. Điều nghe điều thấy mà thêm được cái gì mới để bổ sung thì phải dày công khảo cứu nữa.
Đó là điều ta trông mong ở lớp con cháu về sau sẽ tiếp tục.
Năm DUY TÂN thứ chín - Ất Mão - tháng muộn mùa xuân - tuần rằm ( 1915 )
Cháu đời thứ mười lăm NGHIÊM CHÂU TUỆ - MAI LÂM
Đứng đầu Phó Bảng khoa TÂN SỬU ( 1901 )
đồng Tri phủ
Viết tại HÀ NÔNG TRẠI - Hòa Xá
Lời Giới Thiệu
HỌ NGHIÊM - HÒA XÁ - ỨNG HÒA - HÀ TÂY
CHI CỤ BẢNG
NGHIÊM CHÂU TUỆ
Nhân dịp Gìỗ Tổ - mồng 2 tháng 2 Quý Dậu ( tức ngày 22 tháng 2 năm 1993 ) mỗi chi nhánh trong họ được phát một cuốn TỘC PHẢ HỌ NGHIÊM tại Hòa Xá - Ứng Hòa – Hà Tây, đại gia đình nhà ta cũng có một cuốn.
Cuốn tộc phả này ghi lại tất cả mọi thế, mọi chi, mọi hệ, kể cả việc một nhánh tách khỏi Hòa Xá đi lập nghiệp ở nơi khác, hoặc tách khỏi họ NGHIÊM thành họ Hà rồi trở về họ NGHIÊM, và một số câu chuyện về một số nhân vật ( nam và nữ ) rất đáng chú ý của họ ta, kéo dài từ đời thứ nhất đến đời thứ 17 ( tức là đời mà trong đại gia đình ta là hàng anh Hợi, anh Lẫm... ) còn từ đời thứ 18 gồm các cháu như Nghiêm Hiến Thành, Nghiêm Hòa Bình ( con trai anh Hợi ) thì vì còn diễn biến nhiều nên chưa được ghi lại. Hy vọng việc này tới đây sẽ có một ai đó trong chúng ta thực hiện, nếu không được rộng khắp thì chí ít cũng là trong khuôn khổ các hậu duệ của cụ Bảng NGHIÊM CHÂU TUỆ nhà ta để góp phần vào tộc phả chung của dòng họ.
Dưới đây xin trích những phần cơ bản nhất trong cuốn tộc phả và nói tương đối kỹ về một số vị trong số các vị có tên trong ngôi mộ lớn này. Phần thứ hai này là dựa hoàn toàn vào cuốn tộc phả đối với các vị đã quá xa xưa, còn thì có nói kỹ hơn đến các vị gần đây mà con cháu có biết thêm ngoài những điểm được ghi trong tộc phả ( điểm nào tộc phả chưa đúng mà biết chắc thì cũng nhân đây mà hiệu đính )
Nhân ngày giỗ Cụ Bảng Bà Bùi Thị Hương
mồng Mười tháng Ba năm Bính Tý
( ngày 27 tháng tư năm 1996 )
Hậu duệ đời thứ 17
NGHIÊM KIẾN NAM