Lời nói đầu:
Họ Đào là một trong những họ của người Việt Nam, Triều Tiên và Trung Quốc.
Dòng họ Đào ở Việt Nam, các chi họ Đào lớn như ở Tĩnh Gia - Thanh Hóa, Đông Anh - Hà Nội, Thường Tín - Hà Tây, Hương Sơn và Đức Thọ - Hà Tĩnh, Giao Thủy - Nam Định, Khoái Châu - Hưng Yên...
Các chi họ Đào Việt Nam có số người không nhiều.
Dòng họ Đào Bá ở thôn Tế Sơn xã Đồng Lạc - Chí Linh - Hải Dương. Cách đây ngót 130 năm. Vào năm Đinh sửu đời vua Tự Đức (tức năm 1877 dương lịch) Họ Đào Bá đã có nhà thờ khá khang trang, uy nghi toạ lạc trên khu đấtt hơn 1.000m2 ở giữa làng. Trong nhà thờ lưu giữ gia phả của dòng họ. Cẩn thận hơn, cha ông chúng ta đã tóm lược gia phả đó và khắc ghi trên bia đá từ đời thứ nhất đến đời thứ 7. Đến năm Bảo Đại thứ 2 (tức tức năm 1926 dương lịch) lại cho khắc bia bổ xung từ đời thứ 7 đến đời thứ 10. "Trích Gia Phả Họ Đào Bá"
Dòng họ Đào ở Cổ Am huyện Vĩnh Bảo - Hải Phòng.
Dòng họ Đào Duy ở Cổ Loa, Đông Anh - Hà Nội xuất xứ từ vùng Phong Châu (Văn Lang cũ) sau di chuyển về Cổ Loa dưới thời Âu Lạc (An Dương Vương -TK thứ 3 trước CN)
Dòng họ Đào Duy ở Tĩnh Gia -Thanh Hóa (một nhánh của họ Đào Duy Phong Châu) gắn liền với tên tuổi của danh nhân Đào Duy Từ, nhà quân sự và chính trị kiệt xuất của Việt Nam thời kì Trịnh - Nguyễn phân tranh.
Dòng họ Đào ở Hưng Yên (về sau nhiều gia đình họ Đào ở đây có chuyển lên Hà nội,Gia Lâm, Bắc Ninh)(nguồn : ô Đào Đăng Vỹ - tác giả cuốn Pháp Việt từ điển).
Ở xã Đại Hưng (Đại Quan) - huyện Khoái Châu đặc biệt nhất ở Hưng Yên khi hầu như cả xã toàn là dòng họ Đào, các dòng họ khác rất ít. Đông nhất là các dòng họ Đào Văn, Đào Duy, Đào Quang, Đào Đắc,...Các dòng họ Đào ở đây vẫn duy trì được những phong tục, tập quán truyền thống của dòng họ, việc họp họ luôn được thành viên trong họ quan tâm. Mùng 4 hoặc mồng 6 Tết Nguyên Đán hàng năm là ngày quan trọng của các dòng họ khi đây là thời gian các con cháu của dòng họ Đào trở về đoàn tụ.
Họ Đào (Đào Văn, Đào Đức, Đào Đình) ở Bắc Ninh: 1. Thôn Cổ Miếu - xã Phật tích - huyện Tiên Du - Bắc Ninh; 2.....
Tại Cửu cao - Văn giang - Hưng Yên có dòng họ Đào có nguồn gốc lâu đời (Dòng họ Đào Quang...)
Dòng họ Đào (dòng họ Đào Văn...) ở Đức Dũng - Đức Thọ - Hà Tĩnh sống ở đây đã nhiều đời nhưng không rõ nguồn gốc xuất xứ từ đầu?
Dòng họ Đào Hữu, Đào Duy ở xã Sơn Bằng, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh.
Dòng họ Đào Duy ở Tân Lập-Vũ Thư-Thái Bình
Ở tại làng Thủ Lệ, Ngọc Khánh, Ba Đình hiện nay vẫn còn một ngôi từ đường thờ Thuỷ tổ của dòng họ Đào. Theo những người già trong họ, họ Đào làng Thủ Lệ cũng là một nhánh của họ Đào Thanh Hoá.
Ở xã Cao viên-Thanh Oai - Hà Nội họ Đào có đã từ lâu đời gồm ba chi có phả hệ 17 đời (Đào Công..Đào Huy..., Đào Văn...)
Đào Bá ở xóm nam, thôn Lưu Khuê, Liên Hòa, Yên Hưng, Quảng Ninh với ông tổ là Đào Bá Lệ là thành hoàng làng và được thờ trong đình làng Lưu Khuê
Hiện nay tại phường Đồng Mai, Hà Đông, Hà Nội họ ĐÀO đã có từ nhiều đời nay có 4 chi lớn của Đào Huy.
Họ Đào Quang ở Bắc Lãm, Phú Lương, Hà Đông, Hà Nội là một họ khá nổi tiếng và có truyền thống hiếu học.
* Người họ Đào Việt Nam nổi bật
- Đào Tiêu, Trạng nguyên Việt Nam
- Đào Sư Tích, Trạng nguyên Việt Nam
- Đào Duy Từ
- Đào Tấn, ông tổ nghề hát tuồng
- Đào Trí, quan tướng nhà Nguyễn, Thống chế Hải phòng sứ Bắc Kỳ, Tổng đốc các tỉnh Định-Yên, Hà-Ninh thời vua Tự Đức
- Đào Văn Danh, tiến sĩ (năm 1841)
- Đào Nguyên Phổ, Đình nguyên hoàng giáp, lãnh tụ phong trào Đông Kinh nghĩa thục.
- Đào Hữu Ích (1839 - 1899), Cử nhân, Thượng thư.
- Đào Duy Anh, Nhà Sử học nổi tiếng thế kỉ 20
- Đào Duy Tùng,
- Đào Phúc Lộc
- Đào Mộng Long, Nghệ sĩ Nhân dân,
- Đào Duy Khương (1927 - 2002), Thầy thuốc Nhân dân, Giáo sư, Bác sĩ; Cố Giám đốc Sở Y tế Đường sắt (nay là Cục Y tế Giao thông Vận tải).
- Đào Nguyễn Quyết hay còn gọi là Nguyễn Quyết, một trong 12 đại tướng của Việt Nam
- Đào Trọng Thi GS.VS Giám đốc ĐHQGHN.
-----------------------------------
Họ Đào ở xóm Chùa – xã Đức Hòa – huyện Sóc Sơn – Thành phố Hà Nội.
Xóm Chùa, vị trí địa lý: nằm ở phía Đông xã Đức Hòa, phía Đông huyện Sóc Sơn, cách 6km; phía Bắc trung tâm thủ đô Hà Nội, cách 40km; phía Đông Nam sân bay Nội Bài, cách 10km.
Xóm Chùa ngày xưa ở cánh đồng trong Vườn, (gần xóm Trung ngày nay) sau chuyển về ở Đồng Ghê gần Làng Xuân Dương, sau chuyển tiếp về tại vị trí ngày nay.
Xóm Chùa xưa còn có tên là Phổ lộng Chùa, xã Việt Tiến, huyện Đa Phúc, tỉnh Vĩnh Phú.
Đến năm 2010 Xóm Chùa có 4 họ, gồm: họ Đào Lớn, họ Đào Con, họ Lê, họ Quách.
Họ Đào (Đào Lớn) được biết từ năm ….. đến năm 2010 có 10 đời.