LỜI NÓI ĐẦU
Việc lập gia phả phổ hệ là một tập tục từ thuở xa xưa của các tộc họ trong cộng đồng dân tộc Việt Nam.
Nhờ gia phả phổ hệ mà con cháu đời sau mới biết được công lao của tổ tiên, nhờ gia phả phổ hệ chúng ta mới phân biệt được ngôi thứ anh em trong giòng họ, giữ được kỷ cương trật tự. Cũng nhờ gia phả phổ hệ chúng ta mới xác định được mối quan hệ nội ngoại nhiều đời, giữ gìn trong sáng mối thiên Luân.
Nếu gia phả phổ hệ ghi chép đầy đủ, cụ thể, chính xác, nó còn giúp các nhà khảo cổ học, dân tộc học, có cơ sở để nghiên cứu sâu về sự phát triển của nền văn hóa dân tộc Việt Nam.
Truyền thống văn hóa dân tộc suy cho cùng là từ truyền thống của mỗi gia đình, tộc họ, từng địa phương tạo nên. Vì như con sông phải có đầu nguồn, nước từ các khe nhỏ đổ về sông lớn miên man chảy ra bể đại Dương.
Họ ông phong lệ ta từ xưa đã có truyền thống ghi chép gia phả, nhưng phổ chỉ có một quyển duy nhất do vị con trưởng trong gia tộc giữ, chẳng may vì loạn ly, nên gia phả bị thất lạc nhiều đời. Nếu tính từ vị Thủy Tổ UNG VĂN LÀO đến vị tổ tiên ÔNG VĂN ĐỢI thì gia phả họ ta đã mất đi khoản 10 đời.
Chính vì vậy năm Kỹ Dậu, Tự Đức thứ II. 1848 khi lập gia phả lần thứ hai do ÔNG VĂN YỄN, Trưởng Phái Nhứt, đồng thời Tộc Trưởng chỉ đạo chủ biên. Mở đầu quyển gia phả người viết: “Quyển gia phả họ ta nhiều đời về trước bị thất lạc không biết vì sao nên không thể tra cứu được”.
Đến đoạn khác Người viết: “Nãi phỏng vấn như thân thích cố cựu cập sở văn ký giả chỉ đắc tự Cao tổ dĩ hạ tứ thế, tự cao tổ dỉ thượng viễn đợi mạc khả nại hà”.
Đó là một tổn thất lớn của giòng họ ta, mất đi một tư liệu lịch sử thành văn vô cùng quí giá, không thể nào bù đắp được. Đó cũng là nỗi băn khoăng day dứt của ông cha ta thuở trước, mà cũng là khó khăn lớn cho việc tục biên phổ hệ hiện nay.
Song nhờ có tôn đồ Phổ chí Họ Phan, Họ Phung Phong Lệ, chúng ta tham khảo thì phổ chí Họ Phan ghi rõ: “Đời thứ năm của họ Phan có người con gái họ Ông, Húy danh: UNG THỊ THẬN gả cho ông PHAN HỮU NHUẬN vợ quan Thủ Ngữ mỏ vàng ở nguồn Lổ Đông”.
Trích nguyên văn Phan Tộc Phổ Chí: “Đệ ngũ đội Cao Tổ Khảo nguyên Lổ Đông Kim khoán thủ Ngữ PHAN HỮU NHUẬN quí công chi vị (cửu nguyệt sơ thất nhựt kỵ).
Đ ngũ đợi Cao tổ tỷ Thủ ngữ Phong Cung Nhân UNG THỊ THẬN quí nương chi vị (Cựu phổ bị Trùng Xuyên thất nương kỵ kiêm Hiệp kỵ Tùng Công kỵ nhật).
Cũng từ cơ sở đó hiện nay chúng ta mới xác định gia phả Họ ông ta mất đi 10 đời có căn cứ.
Như vậy giòng họ ta cùng với các giòng họ khác sinh cơ lập nghiệp trên mãnh đất Đà Ly Phong Lệ nầy từ triều đại nhà Trần vào thế kỷ 14 tính đến nay là 600 năm.
Đến năm 1975 – 1976 nước ta hoàn toàn độc lập. Nam Bắc hai miền thống nhất. Dưới chế độ Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam – thì dân tộc họ chúng ta mới có điều kiện tục biên gia phả phổ hệ bằng chữ Hán phiên âm ra quốc Ngữ để con cháu nhiều đời sau ai cũng có thể đọc được. Đó là một chủ trương đúng đắn, tích cực của các bậc thúc phụ ta hồi đó.
Song quyển Phố Chí năm 1975 – 1976 tức là năm Ất Tỵ và năm Bính Ngọ chưa toàn diện, thiếu chính xác và chưa hoàn chỉnh. Chưa toàn diện vì: Phổ chí mới ghi được cho các chi thuộc Nhánh Nhứt, chứ chưa lập được quyển phổ hệ dân tộc. Chưa hoàn chỉnh vì trong quyển phổ chí của từng chi, cũng chỉ tập trung cho từng đầu ông, từng nhà đó. Chứ chưa phản ánh đầy đủ cho chi đó theo thứ tự trên trước dưới sau, anh trước em sau. Thiếu chính xác vì người chấp bút lượt bỏ những đoạn văn quan trọng trong đoạn mở đầu quyền phổ chí năm Kỹ Dậu 1849 niên hiệu Tự Đức thứ II như: “Tắc tiên đội gia phả tri hà lạc vô tùng nại cứu”. Đó là thiếu nghiêm túc với tiền nhân.
Vì vậy năm 1991 – 1992 tức là năm Tân Mùi và năm Nhâm Thân. Toàn thể Hội Đông Gia Tộc quyết định: “Tục biên gia phả, phổ hệ dân tộc”. Hội Đồng gia tộc giao cho tập thể: ÔNG ÍCH LIỄN và ÔNG ÍCH TRƯNG chịu trách nhiệm biên soạn, do Ông Ích Liễn soạn thảo.
Việc tục biên gia phả phổ hệ lào công trình khoa học, đòi hỏi có sự đóng góp của từng gia đình, chi phái. Quá trình tục biên gia phả là quá trình phấn đấu lâu dài, khó khăn, đòi hỏi tính chính xác, nghiêm túc và thận trọng, nên phải có thời gian lâu dài, qua sưu tra, hiệu đính, đi đến tục biên.
Hội đồng thiết tha kêu gọi tất cả con cháu nội ngoại họ ông bất kỳ ở đâu, bất kỳ trai gái hãy đem hết nhiệt huyết và tài năng của mình bằng cung cấp tư liệu, đóng góp ý kiến, ủng họ vật chất sao cho Hội đồng gia tộc hoàn thành sứ mệnh lịch sử, đối với các vị tổ Tiên, ông cha ta thuở trước và con cháu đời đời các thế hệ mai sau.
Quyển phổ hệ toàn tộc được kết thúc vào ngày 15 tháng 8 năm Nhâm Thân (Tức là ngày 11 tháng 8 năm Nhâm Thân (tức là ngày 11 tháng 9 năm 1992) đó là thể hiện đạo lý “UỐNG NƯỚC NHỚ NGUỒN”.
]
Phong Lệ ngày 22 – 4 – 1992
Nhằm ngày 20 tháng 3 năm Nhâm Thân.
HỘI ĐỒNG GIA TỘC 翁