 |
|
Bà Fernande Antier - thứ phi của Cựu hoàng Duy Tân | Bà Fernande Antier kết hôn với vua Duy Tân năm 1927. Hai người sinh được 4 người con. Thứ phi vừa qua đời ngày 12/2.
Ông Georges Vĩnh San - Hoàng trưởng nam của Cựu hoàng Duy Tân - vừa báo về cho bà con Nguyễn Phước tộc tại Việt Nam biết: Vào ngày 12/2/2005 bà thứ phi Fernande Antier của Cựu hoàng Duy Tân (1907 - 1916) đã qua đời tại Pháp.
Sáng 18/2, Ban đại diện Đệ tứ Chánh hệ Nguyễn Phước tộc tổ chức lễ Yết cáo tiên đế (tức lễ cáo Triệu tổ) rước hương hồn của bà về thờ tại điện Long Ân (ngôi chính điện ở An Lăng thờ ba vua Dục Đức, Thành Thái, Duy Tân).
Như lịch sử đã chép, cuối năm 1916, vua Duy Tân khởi nghĩa chống Pháp không thành bị thực dân Pháp đày sang đảo Réunion thuộc Pháp trên ấn Độ Dương. Bà Hoàng phi Mai Thị Vàng được theo chồng sang Réunion. Sống tại Réunion 2 năm, không chịu nổi thủy thổ ở đảo, bà Hoàng phi phải xa chồng về nước.10 năm sau nhà vua gửi giấy ly hôn về để cho bà Vàng tái giá, nhưng bà vẫn thủ tiết thờ chồng cho đến ngày qua đời (1980) tại Hậu thôn Kim Long.
Sau gần 10 năm sống cô đơn nơi đất khách, vào năm 1927, Cựu hoàng cưới bà Fernande Antier (sinh năm 1913) - Con gái một gia đình nấu cơm tháng, người Réunion gốc Pháp. Từ năm 1929 đến năm 1938, bà Fernande Antier đã sinh hạ cho Cựu hoàng 1 hoàng nữ và 3 hoàng nam:
Hoàng nữ: Rita Suzy Georgette Vĩnh San (6/9/1929); Hoàng trưởng nam: Guy Georges Vinh San (31/1/1933); Hoàng nam: Yves Claude Vinh San (8/4/1934); Hoàng nam: Joseph Roger Vinh San (18/4/1938).
Năm người con trai út Roger lên 7 tuổi (cuối năm 1945), Cựu hoàng Duy Tân qua đời trong một tai nạn máy bay rất bí ẩn. Từ đó bà Fernande Antier một mình tần tảo nuôi con. Đến năm 1955, bà đem gia đình theo người con gái lớn Rita Suzy Georgette sang tìm việc làm ở Madagascar và ở đó 10 năm.
Về sau, người con trai trưởng Guy Georges ra lính xin làm thuế quan ở Pháp, gia đình bà sang Pháp và sống tại Pháp cho đến ngày qua đời.
Tháng 4/1987, Nhà nước Việt Nam và gia đình các con của Cựu hoàng Duy Tân đã đưa hài cốt Cựu Hoàng từ Cộng hòa Trung Phi về an táng tại quê nhà (An Lăng, Huế). Đầu năm 1988, bà Fernande Antier được vợ chồng người con trai út Joseph Roger đưa về thăm Cố đô Huế. Bà đã được thành phố Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Trị Thiên (cũ) và thành phố Huế đón tiếp thân tình. Đó là lần đầu tiên bà có được một sự an ủi kể từ sau ngày chồng bà tử nạn vào cuối năm 1945.
Trong chuyến về thăm Huế tháng 4/1987, bà Fernande Antier đã đi bái yết tổ tiên nhà Nguyễn, thăm vườn An Hiên và trò chuyện với bà đại biểu Quốc hội Nguyễn Đình Chi, viếng mộ bà Hoàng phi Mai Thị Vàng ở Hậu thôn Kim Long. Thấy mộ bà Hoàng phi toạ lạc trên một bãi ruộng thấp, bà đề nghị Nguyễn Phước tộc và các con bà nên đưa mộ phần bà Hoàng phi về táng cạnh lăng mộ Cựu hoàng Duy Tân ở An Lăng. Sau đó lời đề nghị của bà đã được thực hiện.
Trước khi về sum họp với Cựu hoàng Duy Tân ở thế giới bên kia, bà Fernande Antier có nguyện vọng sau khi từ giã cõi đời, hài cốt của bà được táng bên canh lăng mộ Cựu hoàng Duy Tân ở An Lăng.
Nguyễn Đắc Xuân
Theo Tiền phong | 
